In dit thema hebben we het over werken, ondernemerschap en de aantrekkingskracht voor bedrijven om zich te vestigen in onze gemeente. Deze aantrekkingskracht noemen we ook wel vestigingsklimaat. We kijken bij werken en ondernemen zowel naar de bedrijventerreinen als andere plekken waar mensen werken zoals de detailhandel, zorgcentra en naar de agrarische bedrijven.
Wat is werken en ondernemen?
Werken en ondernemen kan breed opgevat worden. We hebben het hier niet alleen over werkgelegenheid, dus de vraag of er voldoende werk is binnen de gemeente of dichtbij. Het gaat ook over de sectoren waarin deze werkgelegenheid te vinden is. En het gaat over de aantrekkelijkheid van onze gemeente voor specifieke vormen van werkgelegenheid. Die aantrekkelijkheid heet ook wel vestigingsklimaat en wordt bepaald door onder andere de bereikbaarheid van onze gemeente, het opleidingsniveau van bewoners en de regels die wij stellen.
Waar staan we nu?
De werkgelegenheid is voornamelijk gericht op de sectoren ‘groothandel, detailhandel en reparatie’, ‘gezondheid en welzijn’ en ‘zakelijke dienstverlening’.
Binnen deze verdeling is weer sprake van een enorme variëteit. Op een bedrijventerrein zijn bijvoorbeeld logistieke bedrijven gevestigd, maar ook productiebedrijven of kantoren. In onze centra komen bijvoorbeeld supermarkten, horeca en detailhandel, maar ook kantoren voor. Er zijn dus veel verschillende soorten bedrijven. Een deel van de bedrijven heeft zich verenigd in de ondernemersvereniging ‘Vereniging Ambachtse Ondernemers’.
Er zijn veel bedrijven waar mensen hun dagelijkse boodschappen kunnen doen, denk aan bakkers, slagers en supermarkten. Zowel de Schoof als de Sophiapromenade vormen onze “levendige dorpsharten”. Ook kunnen inwoners voor hun boodschappen terecht aan de Reeweg en bij het Louwersplein. Daarnaast reizen onze bewoners voor specifieke aankopen ook naar omliggende gemeenten als Zwijndrecht, Dordrecht en Rotterdam. Voor de detailhandel is er de Detailhandelsraad. Dit is een adviesraad voor een optimaal functionerende detailhandel in onze gemeente en de regio.
Agrarische bedrijven maken in onze economie een klein onderdeel uit. Onze gemeente kent geen grootschalig agrarisch grondgebruik.
Wat komt er op ons af?
Een landelijke ontwikkeling is dat er enige leegstand van bedrijven en bedrijfspanden ontstaat. Leegstand is tekenend voor deze tijd waarin door digitalisering ons dagelijks leven verandert. Veel producten (boeken, kleding en boodschappen) kunnen via internet besteld worden. Dit soort digitalisering leidt tot minder winkels en meer behoefte aan logistiek. Hierdoor verandert ook het gebruik van voorzieningen. De dienstverlening door banken, maar ook door de gemeente verandert door deze digitalisering. Ook de industriële bedrijvigheid krijgt hiermee te maken. Dit kan leiden tot leegstand van bedrijven en kantoren, al zijn er in onze gemeente maar een beperkt aantal zelfstandige kantoorgebouwen. Leegstaande gebouwen vereisen een nieuwe invulling om negatieve effecten op de gezondheid en veiligheid van de fysieke leefomgeving te voorkomen.
Andere algemene trends die voor dit thema van belang zijn:
- Dalende beroepsbevolking: landelijk gezien hebben we te maken met een sterke vergrijzing die gepaard gaat met een forse afname van de beroepsbevolking. Dit leidt ook tot een toenemende vraag naar internationale werknemers.
- Het belang van duurzaamheid: de toenemende vraag van de consument om duurzame producten/diensten of een intensiever bezoek aan bedrijven die op maatschappelijke verantwoorde wijze werken. Ook algehele verduurzaming van de landbouw is een trend die we zien.
- Klimaatadaptatie: een veranderend klimaat zorgt voor hittestress en wateroverlast, ook in de werkgebieden. Dit vergt meer ruimte voor groen en water.
- Energietransitie: om de overgang te maken naar energieneutraal zullen bedrijven(terreinen) moeten worden verduurzaamd en is meer ruimte nodig voor energievoorzieningen.
- Circulaire economie: een duurzame economie, waarin we producten slim ontwerpen, hergebruiken, repareren en vervolgens recyclen, zodat de grondstoffen waarvan een product ooit gemaakt is opnieuw beschikbaar zijn. Om dit te bereiken moeten bedrijven samenwerken en hun processen (aan elkaar) aanpassen.
- Maatschappelijk verantwoord ondernemen: bedrijven dragen verantwoordelijkheid voor de maatschappij. Het bedrijf werkt niet alleen voor de winst (profit), maar heeft ook aandacht voor de mensen en de samenleving (people) en een duurzame omgeving (planet).
- Fairtrade: als gemeente willen we een fairtrade gemeente worden.
- Technologische ontwikkelingen: de toenemende digitalisering, robotisering, 3D printing en dergelijke zullen hun weerslag hebben op de manier hoe we werken en ondernemen.
- Druk van milieuwet- en regelgeving op de agrarische sector: hierdoor zullen bedrijven extensiveren, specialiseren, omschakelen of stoppen. Voor sommige agrariërs betekent dit het zoeken naar een verdienmodel door het bieden van producten en diensten aan de maatschappij, rekening houdend met de natuurlijke omstandigheden in de omgeving.
Hoe zien we de toekomst van werken en ondernemen?
We richten ons op concentratie van detailhandel in de vier centra Louwersplein, Reeweg, De Schoof en Hoogambacht. Daarnaast is er ook een Actieplan Lokale Economie. Dit Actieplan is opgesteld in samenwerking met de ondernemersvereniging VAO en de Detailhandelsraad. In het Actieplan zijn vier thema`s uitgewerkt: ondernemen op lokaal, leefbaar, sociaal en duurzaam vlak. Van dit plan maken we een programma.
Wat de agrarische sector betreft willen we in de toekomst meewerken aan aanvullende inkomstenbronnen voor agrariërs, zoals het oprichten van een bed & breakfast in bijgebouwen en/of voormalige agrarische bedrijfsgebouwen (inclusief bedrijfswoningen).
Ook denken we na over wat voor gemeente we willen zijn in het kader van Werken en ondernemen. Welke werknemers vraagt dit beleid en welke woningen zijn daarvoor nodig? We houden rekening met de wisselwerking tussen het domein van werken en ondernemen en de behoefte aan woningen. Zo heeft bijvoorbeeld de bedrijvigheid die in Hendrik-Ido-Ambacht aanwezig is, en daarmee het type werknemers dat hier werkt, zijn weerslag op de vraag naar woningen in onze gemeente. Ook vergrijzing heeft invloed op de behoefte aan woningen; door vergrijzing is het gewenst dat bestaande winkels vooral nabij de woningen liggen. Daar hebben we weer personeel voor nodig. Deze mensen zullen deels in onze gemeente wonen.
Relatie met: Wonen, Voorzieningen, Gezondheid en Welzijn, Recreatie en toerisme, Milieu, Groen, Klimaat, Energietransitie, Bereikbaarheid, Veiligheid, DNA van Ambacht, Water